CYNLLUNIO
STRATEGAETHAUStrategaeth: Ystyr y gair
Bydd dysgwyr yn cyfateb term neu eiriau newydd sydd ar gardiau â diffiniadau sydd ar gerdyn arall. Bydd y dysgwyr yn cyfiawnhau eu dewisiadau ar lafar.
Addas ar gyfer:
Agwedd i’w datblygu:
Fframwaith Llythrennedd Cwricwlwm i Gymru:
Gwrando
- Gwrando am ystyr
- Datblygu geirfa
- Gwrando i ddeall
- Gwrando fel rhan o siarad cydweithredol
Siarad
- Eglurder a geirfa
- Diben
- Siarad cydweithredol
- Gofyn cwestiynau
Arweiniad pellach i’r strategaeth:
Cyfle i ymestyn geirfa neu i gyflwyno termau arbenigol newydd o fewn pwnc penodol. Rhaid i ddysgwyr drafod yn archwiliadol er mwyn canfod ystyron i eirfa penodol.
Bydd angen i’r athro ddarparu cyfres o gardiau sy’n cynnwys termau/gerifa sy’n benodol i’ch ffocws dysgu, a diffinidau sy’n cyd-fynd â’r termau hyn.
Ar gyfer y dasg hon, gall disgyblion eistedd a thrafod mewn parau neu fel grŵp. Mae gofyn bod y dysgwyr yn darllen y cardiau, cyn mynd ati i drafod pa derm sy’n cyd-fynd â’r diffiniad priodol. Ar ôl gwneud eu dewisiadau, rhaid gosod y cardiau gyda’i gilydd gan wirio a chyfiawnhau dewisiadau. Gall y grwpiau adrodd yn ôl i’r dosbarth ar ddiwedd y dasg.
Arweiniad ychwanegol ar gyfer 3-8 oed
Llwybrau Datblygu – Adnabod ciwiau geiriol a di-eiriau ac ymateb iddyn nhw
Cyfle i ymestyn geirfa neu i gyflwyno termau arbenigol newydd o fewn pwnc penodol. Rhaid i ddysgwyr drafod yn archwiliadol er mwyn canfod ystyron i eirfa penodol.
Bydd angen i’r athro ddarparu cyfres o gardiau sy’n cynnwys termau/geirfa sy’n benodol i’ch ffocws dysgu, a diffiniadau sy’n cyd-fynd â’r termau hyn. Mae posib gwneud hynny ar ffurf ysgrifenedig neu ar ffurf QR code er mwyn i’r dysgwyr ymarfer eu sgiliau gwrando.
Ar gyfer y dasg hon, gall disgyblion eistedd a thrafod mewn parau neu fel grŵp. Mae gofyn bod y dysgwyr yn darllen y cardiau, cyn mynd ati i drafod pa derm sy’n cyd-fynd â’r diffiniad priodol. Ar ôl gwneud eu dewisiadau, rhaid gosod y cardiau gyda’i gilydd gan wirio a chyfiawnhau dewisiadau. Gall y grwpiau adrodd yn ôl i’r dosbarth ar ddiwedd y dasg.
Dolenni i enghreifftiau ac arweiniad pellach:
Prosiect Llafaredd CCD – Ystyr Y Gair
https://sites.google.com/hwbcymru.net/prosiect-llafaredd-llais21/adnoddau/ystyr-y-gair
Adnoddau ‘Oracy Pioneers Voice 21’
https://voice21.org/wp-content/uploads/2020/03/York-NOP-Journal.pdf
Strategaethau ‘The Noisy Classroom’ (Cynradd)
https://noisyclassroom.com/primary-oracy-activities/
Strategaethau ‘The Noisy Classroom’ (Uwchradd)
https://noisyclassroom.com/secondary-oracy-activities/
Strategaethau ‘How to use discussion in the classroom’ (Mike Gershon 2013)
- Athrawon GwE – cysylltwch gyda’ch YCG neu dîm Ein Llais Ni (einllaisni@gwegogledd.cymru) i gael mynediad i’r adnoddau hyn.